Skrobiszewska Halina Tomira, krypt.: H.S., hask (1926–1989), krytyk literacki, badacz literatury dla dzieci i młodzieży. Ur. 12 VII w Łodzi, była córką Ignacego Skrobiszewskiego, nauczyciela, i Anny z Sosnowskich.
W r. 1945 S. ukończyła liceum ogólnokształcące w Łodzi. W l. 1945–52 studiowała polonistykę na Uniw. Łódz. i otrzymała stopień magistra filologii polskiej. Podjęła też w r. 1945 studia w łódzkiej Akademii Sztuk Plastycznych, ale w r. 1946 je przerwała. Już w czasie studiów pracowała: w r. 1948 jako korektor w redakcji tygodnika „Wieś”, w l. 1949–50 jako wizytator i autor skryptów w korespondencyjnym gimnazjum i liceum w Łodzi. W r. 1950 przeniosła się do Warszawy, gdzie t.r. znalazła zatrudnienie w ministerialnym ośrodku szkolnictwa dla dorosłych, z Warszawy dojeżdżała do końca studiów do Łodzi. W r. 1951 była adiustatorką w Państwowym Instytucie Wydawniczym, w l. 1957–60 pracowała jako bibliotekarka Szkoły Podstawowej nr 7, w l. 1960–4 jako polonistka w szkole średniej dla pracujących. W l. 1968–70 kierowała Redakcją Literacką Programów dla Dzieci i Szkół Polskiego Radia. Od r. 1971 pracowała w Bibliotece Publicznej Miasta Warszawy na stanowisku kierownika Muz. Książki Dziecięcej, skąd 31 XII 1978 z przyczyn zdrowotnych odeszła na rentę.
Pracę zawodową łączyła S. z działalnością społeczną. M. in. w l. 1972–5 była przewodniczącą Koła Przyjaciół Książki dla Dzieci i Młodzieży przy Warszawskim Oddziale Związku Literatów Polskich, a w l. 1975–82 przewodniczącą Klubu Literatury dla Dzieci i Młodzieży przy tym Oddziale. Była też członkiem polskiego PEN Clubu. Inicjowała i organizowała liczne spotkania klubowe, sesje i konferencje, odczyty i dyskusje poświęcone piśmiennictwu dla młodego pokolenia. Uczestniczyła w działalności Międzyuczelnianego Zespołu do Badań Literatury dla Dzieci i Młodzieży przy Uniw. Warsz. Do końca życia wygłaszała prelekcje dla słuchaczy o różnym poziomie wykształcenia. W czasie swojej pracy w Muz. Książki Dziecięcej utrzymywała liczne kontakty z podobnymi ośrodkami za granicą. Związana od r. 1980 z «Solidarnością», po zdelegalizowaniu w r. 1981 Związku, organizowała pomoc jego internowanym działaczom i ich rodzinom, była współpracowniczką Prymasowskiego Komitetu Pomocy Uwięzionym. W l. 1985–8 brała udział w akcjach charytatywnych na rzecz osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Wstąpiła do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
W r. 1956 debiutowała jako krytyk literatury dla dzieci i młodzieży. Artykuły i recenzje z tego zakresu publikowała w czasopismach: „Nowa Kultura”, „Kultura”, „Nowe Książki”, „Tygodnik Kulturalny”, „Miesięcznik Literacki”, „Polityka”, „Zarzewie”. W l. 1965–70 stałe przeglądy i recenzje książek dla dzieci zamieszczała w „Wychowaniu”, „Kobiecie i Życiu”, „Płomyku”. Kilka jej artykułów ukazało się w pismach zagranicznych (radziecka „Detskaja literatura” 1974, czeski „Zláty maj” 1964). Pierwszą jej pracą krytycznoliteracką w formie książki była jubileuszowa publikacja Brzechwa, zamówiona przez samego poetę, wydana przez Agencję Autorską (W. 1965), następną tego typu (w języku francuskim) – Januszewska (W. 1979). W obszernym studium krytycznym Książki naszych dzieci, czyli o literaturze dla dzieci i młodzieży (W. 1971), zarysowała jej stan współczesny, oceniła walory poznawcze, wychowawcze i artystyczne. W kolejnej książce, Literatura i wychowanie. O literaturze dla starszych dzieci i młodzieży (W. 1973, Wyd. 2 1982), zebrała i uporządkowała głównie artykuły krytyczne z l. 1964–9 rozproszone po czasopismach, dodając kilka nowych opracowań. Studium O Hannie Januszewskiej (W. 1987), było próbą monograficznego ujęcia sylwetki twórczej pisarki i stanowiło rozszerzoną wersją wymienionego wyżej wcześniejszego opracowania. Dla zaspokojenia potrzeb czytelniczych dzieci i młodzieży powstała publikacja Uśmiech, przygoda, fantazja. Poradnik bibliograficzny dla młodzieży od 11 do 15 lat (W. 1973).
Z innych prac S-iej wspomnieć należy: Problemy literatury dla dzieci i młodzieży (w: „Kim jesteś Kopciuszku, czyli o problemach współczesnej literatury dla dzieci i młodzieży”, W. 1968), Poszukiwania i drogi eksperymentu we współczesnej prozie dla dzieci i młodzieży („Nurt” 1971 nr 6), Klasyczna literatura dla dzieci i młodzieży a współczesny odbiorca (w: „Sztuka i dziecko. Materiały I Biennale Sztuki dla dziecka”, P. 1974), sylwetki Antoniny Domańskiej i Zofii Rogoszówny w „Obrazie literatury polskiej XIX i XX wieku” (S. 5, t. III, Kr. 1973), Współczesna polska krytyka literatury dla dzieci, jej typy, funkcje i powinności (w: „Sztuka dla najmłodszych”, W. 1977). Pod redakcją S-iej ukazało się kilka zbiorów prac z konferencji i sesji naukowych poświęconych twórczości dla dzieci i młodzieży. Dokonała wyboru utworów dla dzieci Ewy Szelburg-Zarembiny („Dzieła”, L. 1972 X–XII) oraz tekstów Jana Brzechwy, A. Domańskiej, Teodora Goździkiewicza. Wspólnie z Wandą Żółkiewską przygotowała adaptację sceniczną „Historii żółtej ciżemki” Domańskiej pt. Złote ręce. S. zmarła 12 VII 1989 w Warszawie i została pochowana na cmentarzu komunalnym w Wólce Węglowej.
Pol. Bibliogr. Liter. za l. 1950/1, 1954/5. 1958 i n.; Słownik pseudonimów pisarzy polskich XV w. – 1970 r., Wr. 1994–6 I–IV; – Frycie S., Współczesna nauka o literaturze dla dzieci i młodzieży i jej przedstawiciele, Piotrków Trybunalski 1996; „Kron. Warszawy” 1991 nr 1/4 s. 110–16 (I. Jurgielewiczowa); „Polonistyka” 1990 nr 1–2 s. 154–7 (S. Frycie); „Tyg. Powsz.” 1989 nr 41, 42; „Wych. w Przedszkolu” 1990 nr 7 s. 335–9 (M. Ziółkowska-Sobecka); „Życie Warszawy” 1989 nr 165, 170, 173; – Arch. B. Publicznej M. St. Warszawy (b. Główna): Teczki osobowe nr 1–2; – Informacje Antoniny Jelicz z W.
Gertruda Skotnicka